Early life stress komt steeds vaker voor bij kinderen van alle leeftijden. Dit kan grote gevolgen hebben voor de gezondheid op latere leeftijd. Reden genoeg om dit onderwerp bespreekbaar te maken. We geven ook een supertip hoe je kinderen kunt leren omgaan met stress.
Lees ook
Mag jouw kind zelf bepalen wat hij/zij draagt? + Tips hoe je dit aanpakt
Stress bij kinderen: Wat is dat?
Stress is een vorm van spanning. Er is niets mis met gezonde spanning. Zoals zenuwachtig zijn voor de vakantie of na de verhuizing terechtkomen in een nieuwe klas met een nieuwe juf. Wanneer je onder druk staat wegens een aankomende toets of spreekbeurt is dat niet per definitie ongezond. Je lichaam maakt hierbij hormonen aan zoals cortisol en adrenaline die je helpen te leveren als het ware. Je bloeddruk en je hartslag stijgen. Zuurstofrijk bloed stroomt door je lijf. Je spieren spannen samen en ga zo maar door. Je lijf is klaar voor actie. Zodra zo een spannend moment voorbij is, neemt de spanning weer af. Op het moment dat kinderen te lang onder stress staan wordt het zorgwekkend. Hoe langer het kind onder stress staat, des te langer het duurt voor het kan ontspannen. En dat kan op langere termijn gevolgen hebben voor de gezondheid.
Oorzaken van stress
Steeds vaker ervaren kinderen stress. Omdat ze gepest worden, faalangstig zijn, hoge prestatiedruk van zichzelf of anderen. Maar ook onrust thuis door bijvoorbeeld relatieproblemen van de ouders of ziekte van een dierbare. Thuis is een plek van ontladen. Voor kinderen is dat niet anders. Een plek waar ze kunnen ontspannen, zichzelf kunnen zijn. Wanneer daar door omstandigheden geen ruimte voor is kan een kind stress hebben. Wanneer er te vaak, te veel of te grote heftige momenten zijn, krijg het lijfje van het kind nauwelijks tijd zich te herstellen. En dat uit zich in het gedrag.
Symptomen van stress
Volwassen kunnen er moeite mee hebben de signalen van het lichaam te ontcijferen. Bij een kind kan het helemaal een uitdaging zijn. Zij zijn nog niet in staat om te verwoorden wat ze voelen of eigen lichaamstaal te lezen en hebben daar onze hulp bij nodig. Is het kind normaal gesproken een goede slaper, maar is dat de laatste tijd anders? Merk je dat je kind vaker agressief en gefrustreerd is dan anders? Het kind is snel huilerig, meer moe dan anders, lusteloos en meer teruggekeerd? Heeft het kind regelmatig buik- of hoofdpijn? Is de lage weerstand al opgevallen, de gespannen spieren in de nek en schouders of de tics? Sommige kinderen ervaren de Sinterklaasperiode als dusdanig stressvol dat ze overgeven van spanning, koorts krijgen en ziek worden. Stress bij kinderen uit zich in hun gedrag, dus allerlei symptomen kunnen stress aanduiden. Wees hier alert op.
Gevolgen van langdurige stress
Stressvolle momenten zijn onvermijdelijk en leren het kind omgaan met stress. Langdurige stress bij kinderen, ook wel bekend als Early Life Stress tussen geboorte en 18 jaar, kan ernstige gevolgen hebben op volwassene leeftijd. Zo kan het kind dat in zijn kinderjaren langdurige stress heeft ervaren op latere leeftijd last krijgen van psychische- en lichamelijke ziekten, depressie, obesitas, verslaving, diabetes, darmproblemen of hart- en vaatziekten. Gevolgen van langdurige stress zijn dus ook voor een kind groot en mogen niet onderschat worden.
Kinderen leren omgaan met stress
In de huidige maatschappij moeten de kinderen al zoveel. Ondanks dat de leerplicht vanaf 5 jaar geldt, gaan vrijwel alle kinderen vanaf 4 jaar al naar school. Daarnaast ‘moeten” ze op zwemles en ga zo maar door. Een kleine hummel met meer verantwoordelijkheden dan het aan kan. Omdat voorkomen beter is dan genezen, geven wij tips om je kind te leren omgaan met stress. Inclusief een supertip.
♦ Rust. Oftewel zorg ervoor dat je kind naast de nodige verantwoordelijkheden voldoende rust krijgt. Voldoende slaap is cruciaal maar ook even ontladen, niks moeten, ontspannen. Iedereen ontspant anders. Zorg ervoor dat je weet waar je kind behoefte aan heeft.
♦ Regelmaat. Structuur. Ieder kind heeft er baat bij te weten waar ze aan toe zijn. Wees consequent in je opvoeding en zorg voor de nodige structuur in de chaos. Onverwachte situaties kunnen namelijk als stressvol worden ervaren. Dat wil je voorkomen voor zowel jezelf als je kind.
♦ Reinheid. Gebrek aan hygiëne kan stress veroorzaken. Zorg voor een schone woonomgeving. Het is voor iedereen, dus ook voor je kind, gezonder in een huis te wonen waar niet gerookt wordt. Gebrekkige verzorging kan ook een invloed hebben op onnodige spanning van het kind.
♦ Quality-time samen. Tijd samen doorbrengen heeft een positieve invloed op de opvoeding. Plan daarom regelmatig tijd in om samen een spel te spelen, lezen of erop uit te gaan.
♦ Emoties uiten. Het kind kan beter omgaan met stress wanneer het zijn gevoelens weet en kan uiten. Benoem daarom de emoties en erken zijn gevoelens. Zo leert het kind het beste omgaan met emoties.
♦ Beweging. Kinderen hebben veel beweging nodig. Buiten spelen, vrij spelen is om zoveel redenen heel belangrijk. Bied je kind de ruimte zichzelf spelend te leren kennen, binnen en buiten.
Supertip: Superkrachten voor je hoofd: Mindgym voor kids
♦ Mindgym voor kids. Wist je dat kinderen superkrachten hebben? Het hoofd is je sterkste wapen. Het boek Superkrachten voor je hoofd oftewel mindgym voor kids leert kinderen het hoofd als een controller te gebruiken. Het leven is een spel met moeilijke levels en je hoofd is je controller. Leer hoe je kunt kiezen wat voor filmpjes zich in je hoofd afspelen. Je emoties als je supervrienden zien. Verdriet als je stiekeme bondgenoot accepteren. Vriendelijkheid als de geheime boemerang gebruiken wanneer je gepest wordt. Hoe je eerlijkheid tot je heldenmoed kunt ontwikkelen. Hoe je omgaat met irritante mensen en je angsten overwinnen. Een geweldig boek met veel humor leert kinderen tussen 9 en 12 jaar 15 skills waar ze gelukkig van worden. Op een superleuke manier kinderen leren omgaan met stress. Is je kind jonger dan 9 jaar, lees je het boek samen. Ik durf te wedden dat je zelf ook zult oppikken.
- 30+ gezonde lunch ideeën voor school: Tips en voorbeelden voor voedzame broodtrommel - 7 september 2024
- Super Blocks van GiiKER: De perfecte mix tussen traditionele spelconcepten en moderne technologie - 5 september 2024
- Super Slide van GiiKER: De Retro Puzzel met een moderne twist - 20 augustus 2024
Interessant artikel! Zou elke ouder even moeten lezen.