Als het om hoofdrekenen, automatiseren en tafels oefenen gaat is er vaak sprake van rekenangst bij kinderen. Maar wat is het precies? Wat heeft faalangst ermee te maken en hoe ga je hiermee om als ouder of leerkracht? Maar ook wat kan het kind zelf eraan doen? In dit artikel lees je alles over het aanpakken van het probleem en geven we praktische tips die je gaan helpen bij rekenen oefenen waar je direct mee aan de slag kunt.
Leestip!
Tips voor een soepele overgang naar de middelbare school
Waarom is leren rekenen zo belangrijk?
Om te kunnen begrijpen wat rekenangst precies inhoudt is het belangrijk even stil te staan bij de rekenvaardigheid. Denk hierbij aan optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen. Dat houdt dus ook in tellen, automatiseren en verbanden leggen bijvoorbeeld. Een kunde dat het mogelijk maakt je eigen verstand als een rekenmachine te gebruiken. Allemaal basisvaardigheden die, net als leren lezen, belangrijk zijn om je nu en later te kunnen redden in de maatschappij. Concrete voorbeelden hiervan zijn onder andere klokkijken, geld rekenen en inzichten hebben om boodschappen te kunnen doen, om op tijd een op afspraak te verschijnen, koken of een kamer in te richten. Zaken die vaak gecombineerd voorkomen in het dagelijks leven maken de genoemde vaardigheden onmisbaar.
Wat is rekenangst?
Zweethanden, bonzend hart, opgejaagd gevoel, piekeren, wakker liggen ofwel angst, spanning of zelfs stress bij kinderen wanneer ze geconfronteerd worden met rekenen. Dit wordt ook wel reken(faal)angst genoemd. Een gevoel dat wordt veroorzaakt door je eigen gevoelens en gedachten in combinatie met andere factoren en mensen. Een vicieuze cirkel waarin het kind belandt, omdat er na een reeks negatieve ervaringen tijdens de rekenles of toets erin gaat geloven dat die het niet kan. Dat dit een psychosociaal factor is dat leren enorm in de weg kan gaan staan blijkt ook uit dit wetenschappelijk onderzoek.
Hoe pak je faalangst aan?
Onder het motto ‘voorkomen is beter dan aanpakken’ is het goed om thuis en op school positieve rekenervaringen te creëren. Spelenderwijs leren en het proces complimenteren is hier een belangrijk onderdeel van. Maar ook structuur, dus liever dagelijks 10 minuten dan eens per week een uur. In de praktijk is dat, vooral in de klas, niet altijd haalbaar. Zo worden kinderen met de rekenstoornis Dyscalculie niet op tijd eruit gepikt. Maar ook meisjes, die over het algemeen gevoeliger zijn voor rekenangst, worden niet altijd op tijd gezien. Des te belangrijker is het de signalen vroeg te herkennen. Zorgen om eigen prestaties bij het vak kan zich uiten in vermijden. Alles op alles zetten om niet met cijfers te hoeven werken. Van verhoogde hartslag tot te lang op het toilet blijven om tijd te rekken, buikpijn en ziek zijn (of doen alsof) op de dag van de toets. Wat kun je als leerkracht of ouder doen om het kind te helpen? En hoe kun je het beste leren rekenen?
♦ Met positieve rekenervaring blijven voeden blijft cruciaal, het laten zien dat het anders en dan met name leuker kan. Ieder kind leert anders en hoewel het soms bloed, zweet en tranen kan kosten om de juiste manier te vinden, het is de moeite waard je energie erin te steken.
♦ Structureel gratis oefenen door diverse vormen van leren toe te passen. Van het aantal witte auto’s onderweg naar school tellen en laten helpen bij koken of tafeldekken tot winkeltje spelen, tafeljoggen, gezelschapsspellen spelen, breintraining in de vorm van rekenspelletjes, een kleur op cijfer kleurplaat of extra werkbladen voor thuis uitprinten.
♦ Een goede communicatie tussen ouders en school is van groot belang. Praat met elkaar over wat er speelt thuis en in de klas, weet waar de aandacht op ligt op dat moment en probeer betrokken te blijven. Dat kan door met het kind te praten en het gevoel te geven dat het gehoord en gezien wordt, de bovenstaande tips toe te passen en het kind te laten ontspannen op het moment dat het nodig is door bijvoorbeeld quality tijd samen door te brengen.
♦ Dat alert blijven op relevante signalen belangrijk is mag nu wel duidelijk zijn. Want het kind ondersteunen en hulp bieden is soms ook professionele hulp inschakelen omdat je er samen niet uitkomt en het kind steeds meer achter gaat lopen.
- Boekrecensie: Middernachtkatten deel 2: De jacht op de groene diamant van Barbara Laban - 20 september 2024
- Bevalling: Alles over de eerste tekenen, fases en nazorg - 16 september 2024
- 30+ gezonde lunch ideeën voor school: Tips en voorbeelden voor voedzame broodtrommel - 7 september 2024